Linda de Mol en Calvijn
Geschreven door Wim van Geelen op 19 januari 2009
“Linda de Mol en Calvijn”. Een rare combinatie. Toch zou het een aardige quizvraag zijn wat beiden nou met elkaar te maken hebben.
“Linda de Mol en Calvijn”. Een rare combinatie.
Toch zou het een aardige quizvraag zijn wat beiden nou met elkaar te maken hebben. De steile hervormer van 5 eeuwen terug uit Genève en de frivole TV madam uit het Gooi van heden. Laat de spanning maar gauw gebroken worden: de overeenkomst is dat beiden een glossy blad hebben. Linda bestaat al enige tijd en doet het wat de oplage betreft veel beter dan gevestigde bladen als Vrij Nederland, de Elsevier en de HP. Aan Calvijn, die dit jaar 500 jaar geleden het levenslicht aanschouwde ergens in Frankrijk, werd ook een glossy gewijd met als opdruk uiteraard Calvijn in de bekende chocoladelettertekens, maar direct daarboven afgedrukt “collecters item”. Dus fluks naar de boekwinkel gesneld om het te pakken te krijgen, te lezen en om ‘m in de kast thuis op te bergen naast de Youp, die ooit ook eenmalig verscheen, dus over 10, 20 jaar behoorlijk wat waard moet zijn.
De inhoud viel niet tegen. Aardige interviews met mensen die wat met Calvijn hebben (gehad) in hun leven. Ook in de krant en dan met name Trouw kon je niet om Calvijn heen. Een juichend stuk van onze premier, “Nederland heeft zoveel te danken aan Calvijn”, een genuanceerder stuk van Rouvoet ter gelegenheid van de openstelling van een website en een ronduit kritisch stuk van Trouw columnist Ephimenco, die er fijntjes aan herinnerde dat in Genève onder het bewind van Calvijn nogal wat hoofden werden afgehakt van dissidenten. Calvijn was in die Zwitserse stad niet alleen maar theoloog, maar ook stadsbestuurder. Met de scheiding van kerk en staat nam hij het dus niet zo nauw. Vooral de katholieken moesten het ontgelden, maar zij niet alleen. De website die Rouvoet openstelde kan je gebruiken door je C-factor te berekenen. Hoe Calvinistisch ben je eigenlijk? Op een schaal van 0 – 100 scoorde Rouvoet 69. Uiteraard wilde ik, als oud lid van een Calvinistische studentenvereniging (SSR Utrecht, 1962-1967) dat ook wel eens van mij weten. Maar dat lukte niet. Er was al voor gewaarschuwd. Zo veel mensen loggen in, zodat die site om de haverklap vastloopt.
Heeft Calvijn nou zo veel betekend voor Nederland als Balkenende beweerde? Nederland heet een calvinistisch land te zijn. Het gaat dan om eigenschappen die bij ons heel herkenbaar zijn in literatuur, politiek, economie en samenleving en die aan de leer van Calvijn worden toegeschreven. Maar Wahrheit en Verdichtung gaan in dit opzicht hand in hand. Die eigenschappen zijn wel heel herkenbaar, maar in hoeverre ze teruggaan naar Calvijn en zijn theologische werken, is maar de vraag.
Het gaat dan om eigenschappen die iedereen wel kent als:
Somber, wel toegeschreven aan zijn leer, maar in feite van latere datum. Aanhangers van de leer gingen zich afvragen of het goddelijk heil wel voor hen bedoeld was en daarover tobde met wat af. Voor wie Knielen op een bed violen van Jan Siebelink gelezen heeft, moet dit herkenbaar zijn.
Sober, dogmatisch, egalitair, gezagsgetrouw, de calvinisten hebben grote verwachtingen van de overheid als “dienaresse Gods” die goed voor de onderdanen heeft te zorgen, gedisciplineerd, wettisch, zaken goed vastleggen in regels en verordeningen is zeker ook een trek van het Calvinisme. Ook voor de andere eigenschappen gaat het om gedrag en houding waarvan in- en outsiders zeggen dat die typisch van calvinistische snit zijn.
Worden deze eigenschappen toegepast op de Woerdense raad dan kan de conclusie geen andere zijn dat die bepaald niet calvinistisch is. Natuurlijk zijn er wel raadsleden die zich als volgelingen van Calvijn zullen beschouwen, en zo veel mogelijk van de bovenaangegeven deugden zullen praktiseren, maar de Raad als geheel: nee, die heeft weinig met deze man en de aan hem toegeschreven idealen. Het gaat er niet somber toe, soberheid wordt wel als deugd gezien, er wordt voldoende ruimte geboden om je als fractie van andere fracties te onderscheiden, met de gezagsgetrouwheid valt het in dit duale tijdsgewricht wel mee en overgedisciplineerd wordt er zeker niet vergaderd.Regels en verordeningen worden weliswaar nageleefd, maar we willen een deel ervan toch graag afschaffen.
Met kloosters had Calvijn niets. Hij verafschuwde het instituut en wilde niets liever dan dat het van de aardbodem verdween. Het is hem niet gelukt. Stel dat het hem wel gelukt was, dan hadden we in ons Calvinistisch landje in de stad Woerden geen klooster meer gehad. Dat zou jammer zijn, want Het Klooster vervult een heel belangrijke functie voor de cultuur in Woerden. Sterker nog: het is één van de vier pijlers onder het culturele Woerdense bouwwerk.
Bij pijlers moet je altijd bedacht zijn op haarscheurtjes of betonrot en inderdaad daar is sprake van bij Het Klooster. Het boert niet zo tussen Het Klooster en “de gemeente”. Afspraken worden niet goed nagekomen, dossiers liggen te verstoffen, zonder dat er wat gebeurt en zo kan ik nog wel even doorgaan. Voor de fractie van PROGRESSIEF WOERDEN was er dus alle aanleiding voor het afvuren van een reeks van vragen op het College. Het waren er op de kop af 20 en zij kwamen allemaal aan de orde tijdens de vergadering van de commissie Samenleving van afgelopen woensdag 14 januari 2009. Persoonlijk denk ik dat er beweging in de zaak zit. Bekend is waar er haarscheurtjes zijn en waar betonrot is gelokaliseerd. Het is nu zaak om wat met die waarnemingen te doen. Het College heeft tot half april de tijd gekregen om de zaak op orde te krijgen, zodat deze pijler er weer voor jaren tegen kan.
Ik ga ervan uit dat het lukt en las ik het AD/GH van vandaag maandag 19 januari mag geloven: de directeur van Het Klooster, Alex le Mat ook.